Οι σχέσεις υπάρχουν μεταξύ δύο ανθρώπων που έχουν διαφορετικό παρελθόν, εμπειρίες και προσδοκίες. Δύο διαφορετικοί άνθρωποι έχουν επίσης διαφορετικό επίπεδο ικανότητας όσο αφορά την επικοινωνία. Όμως, η καλύτερη επικοινωνία είναι ένα προσόν που μπορείς να το μάθεις.
Ο πιο κοινός μύθος για την επικοινωνία στις σχέσεις είναι ότι από την στιγμή που μιλάς στον σύντροφο σου, σημαίνει ότι επικοινωνείς μαζί του. Μπορεί, όντως, αυτό να είναι ένα είδος επικοινωνίας. Αν, όμως, επικεντρώνεται σε καθημερινά θέματα (“Πως πήγαν τα παιδιά στο σχολείο;”, “Πως ήταν η μέρα σου;”), τότε δεν μιλάτε για σημαντικά πράγματα.
Η επικοινωνία μπορεί είτε να φτιάξει είτε να χαλάσει μια σχέση. Μπορείς να βελτιώσεις την σχέση σου σήμερα κιόλας εφαρμόζοντας κάποιες από τις παρακάτω συμβουλές.
Πως να βελτιώσεις την επικοινωνία μεταξύ σας
Σταμάτησε και άκουσε
Πόσες φορές έχεις ακούσει κάποιον να λέει ότι έχει διαβάσει κάτι σε ένα άρθρο για τις ικανότητες επικοινωνίας; Πόσο δύσκολο είναι να εφαρμόσεις αυτά που έχεις διαβάσει την στιγμή που μιλάς με τον άλλο; Πιο δύσκολο από όσο φαίνεται. Όταν βρισκόμαστε σε μια σοβαρή συζήτηση ή έχουμε κάποια διαφωνία με τον σύντροφο μας, είναι δύσκολο να βάλουμε στην άκρη τα πιστεύω μας και απλά να ακούσουμε. Συχνά φοβόμαστε ότι δε θα μας ακούσουν και γι’ αυτό συνεχίζουμε να μιλάμε. Αυτή η συμπεριφορά, ωστόσο, μπορεί όντως να οδηγήσει στο να μην ακουστεί η άποψη μας.
Ανάγκασε τον εαυτό σου να ακούσει
Έχεις σταματήσει να μιλάς αλλά στο κεφάλι σου ακόμη τριγυρίζουν όσα θέλεις να πεις ακόμη κι έτσι δεν ακούς το τι σου λέει ο άλλος. Μπορεί να σου φαίνεται αστείο αλλά οι ψυχολόγοι έχουν μια τεχνική που τους βοηθάει να ακούσουν όλα όσα τους λέει ο πελάτης τους – επαναλαμβάνουν με δικά τους λόγια αυτά που τους είπε ο συνομιλητής τους (ονομάζεται “αντανάκλαση”).
Αυτό μπορεί να αναστατώσει τον σύντροφο σου εάν το κάνεις συχνά ή αν το κάνεις με τέτοιο τρόπο που υπονοεί ότι τον κοροϊδεύεις και ότι δεν τον ακούς προσεκτικά. Γι’ αυτό χρησιμοποίησε αυτή την τεχνική με μέτρο και ενημέρωσε τον αγαπημένο σου για ποιο λόγο το κάνεις – “Μερικές φορές δεν καταλαβαίνω τι μου λες και επαναλαμβάνω ότι μου λες για να ηρεμήσω το μυαλό μου και να προσπαθήσω να ακούσω όσα μου λες.”
Να ανοίγεσαι και να είσαι ειλικρινής με τον σύντροφο σου
Κάποιοι άνθρωποι δεν ανοίγονται στους άλλους για τη ζωή τους. Κάποιο μάλιστα μπορεί να μην γνωρίζουν ούτε τον ίδιο τους τον εαυτό ή να ξέρουν ελάχιστα για τις δικές τους ανάγκες και επιθυμίες. Αλλά για να κάνεις μια σωστή σχέση θα πρέπει να μπορέσεις να ανοιχτείς.
Τα μικρά ψέματα θα φέρουν κι άλλα μεγαλύτερα. Το να κρύβεις τα συναισθήματα σου μπορεί να πιάνει σε εσένα, αλλά δε θα έχει την ίδια επίδραση και απέναντι στους άλλους. Το να προσποιείσαι ότι όλα πάνε καλά, δεν είναι σωστό. Μπορεί όλα τα παραπάνω να είχαν αποτέλεσμα για εσένα στο παρελθόν αλλά όλα αυτά εμποδίζουν την σωστή επικοινωνία.
Το να ανοίγεσαι σημαίνει να μπορείς να μιλάς για πράγματα που μπορεί να μην έχεις ξαναπεί ποτέ σε κανέναν. Σημαίνει να είσαι ευάλωτος και ειλικρινής με τον σύντροφο σου, να είσαι έτοιμη να πληγωθείς και να απογοητευτείς, αν χρειαστεί. Σημαίνει, όμως, και να μπορείς να ανοίγεσαι στην πιθανότητα μιας σωστής σχέσης.
Πρόσεξε τα μη λεκτικά σήματα
Η περισσότερη επικοινωνία μας με τους άλλους δεν εξαρτάται από τι λέμε αλλά από το πως το λέμε. Η μη λεκτική επικοινωνία αφορά τη γλώσσα του σώματος σου, τον τόνο της φωνής σου, την επαφή με τα μάτια και πόση απόσταση έχεις από τον συνομιλητή σου.
Για να μάθεις να επικοινωνείς καλύτερα, τότε σημαίνει ότι πρέπει να μάθεις να αναγνωρίζεις αυτά τα σήματα αλλά και να ακούς τι σου λέει ο άλλος. Το να καταφέρεις να διαβάσεις τα μη λεκτικά σήματα του αγαπημένου σου χρειάζεται υπομονή και χρόνο, αλλά όσο περισσότερο το κατορθώνεις, τόσο περισσότερο θα συντονίζεσαι με αυτά που σου λένε. Για παράδειγμα,
- Τα σταυρωμένα χέρια μπροστά μπορεί να σημαίνει ότι αισθάνεται πως βρίσκεται σε άμυνα.
- Η έλλειψη οπτικής επαφής μπορεί να σημαίνει ότι δεν ενδιαφέρεται για αυτά που λες, ντρέπεται για κάτι ή είναι δύσκολο να σου μιλήσει για κάτι.
- Ο πιο δυνατός και επιθετικός τόνος στη φωνή μπορεί να σημαίνει ότι ο συνομιλητής σου αρχίζει και συμμετέχει περισσότερο συναισθηματικά στη συζήτηση. Μπορεί επίσης να υπονοεί ότι νιώθει πως δεν τον ακούν ή δεν τον καταλαβαίνουν.
- Κάποιος που απομακρύνεται από εσένα όταν σου μιλάει μπορεί να δείχνει ότι δεν ενδιαφέρεται ή αρχίζει να κλείνεται στον εαυτό του.
Ενώ προσπαθείς να κατανοήσεις τα σήματα που σου στέλνει ο σύντροφος σου, μην ξεχνάς κι αυτά που στέλνεις εσύ. Κράτησε την οπτική επαφή, διατήρησε μια ουδέτερη στάση σώματος και ουδέτερο τόνο στη φωνή σου και κάθησε δίπλα στο άτομο με το οποίο μιλάς.
Μείνε συγκεντρωμένη στο εδώ και τώρα
Μερικές φορές οι συζητήσεις καταλήγουν σε διαφωνίες. Για να σέβεται ο ένας τον άλλο αλλά να σέβεστε και την σχέση σας, θα πρέπει να προσπαθήσεις να διατηρήσεις την συζήτηση (ή τη διαφωνία) επικεντρωμένη στο θέμα σας.
Μπορεί να σου είναι εύκολο να φέρεις στο προσκήνιο όλα εκείνα που έχεις μαζέψει μέσα σου, αλλά θα σου συνιστούσα να μην το κάνεις. Αν η διαφωνία σας έχει να κάνει με το ποιος θα μαγειρέψει απόψε, κράτησε την σε αυτό το θέμα. Μην αρχίσετε να μαλώνετε για το ποιος κάνει τις περισσότερες δουλειές μέσα στο σπίτι, ποιος είναι υπεύθυνος για τα παιδιά και άλλα τέτοια.
Αν αλλάξεις θέμα συζήτησης, τότε απλά η διαφωνία σας θα επεκταθεί. Κάποιος από τους δύο θα πρέπει να προσπαθήσει να μειώσει την ένταση, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως πρέπει να αποχωρήσεις, κυριολεκτικά, από τη συζήτηση. Αν το κάνεις αυτό, κάνε το με σεβασμό λέγοντας “Κοίτα, βλέπω ότι δε θα καταλήξουμε κάπου αν συνεχίσουμε να το συζητάμε απόψε. Ας κοιμηθούμε και θα προσπαθήσουμε να μιλήσουμε και πάλι το πρωί, εντάξει;”
Προσπάθησε να ελαττώσεις το συναίσθημα όταν μιλάς για σημαντικές αποφάσεις.
Κανένας δε μπορεί να μιλήσει για σημαντικά θέματα αν αισθάνεται συναισθηματικά ευάλωτος ή θυμωμένος. Όταν νιώθεις έτσι, δε θα έπρεπε να μιλάς για σοβαρά θέματα (όπως τα χρήματα, το γάμο, τα παιδιά ή την σύνταξη). Μπορεί να πιστεύεις ότι είναι αδύνατο να μιλάς για τέτοιες καταστάσεις χωρίς να νιώθεις κάτι. Όμως, αυτές οι συζητήσεις θα πρέπει να στηρίζονται στη λογική.
Ο γάμος, για παράδειγμα, περιλαμβάνει τον συνδυασμό των νοικοκυριών και το να ζεις με ένα άλλο άτομο κάθε μέρα. Το να αποκτήσεις ένα παιδί δεν έχει να κάνει μόνο με τα μωρουδιακά και το βάψιμο του δωματίου, αλλά και με το να συζητήσεις ποιος θα αλλάζει την πάνα, ποιος θα ταΐζει το μωρό και ποιος θα αναλάβει να ξυπνάει και να τρέχει όταν χρειάζεται κάτι.
Να είσαι έτοιμη να υποχωρήσεις.
Πόσες φορές συνεχίζουμε να μαλώνουμε ή να έχουμε μια ένθερμη συζήτηση επειδή απλά θέλουμε να έχουμε δίκιο; Σε πολλές περιπτώσεις και οι δύο πλευρές θα πρέπει να υποχωρήσουν.
Κάνοντας το αυτό, δίνεις ένα κομμάτι του εαυτού σου επειδή συμβιβάζεσαι και δεν επιμένεις για το πόσο δίκιο έχεις; Λοιπόν, αυτό θα το αποφασίσεις εσύ. Προτιμάς να είσαι σε μια χαρούμενη σχέση όπου σέβεστε ο ένας τον άλλο ακόμη και όταν διαφωνείτε; Ή προτιμάς να είσαι σε μια δυσάρεστη σχέση όπου ξέρεις ότι έχεις πάντα δίκιο; Αυτό εξαρτάται από τις προτεραιότητες που θα βάλεις — αν είναι πιο σημαντικό να έχεις δίκιο και όχι να είναι ευτυχισμένος ο σύντροφος σου, τότε ίσως να μην έχεις βρει το κατάλληλο άτομο.
Το χιούμορ και η παιχνιδιάρικη διάθεση μπορεί να βοηθήσει
Δε χρειάζεται να είσαι αστεία για να χρησιμοποιήσεις το χιούμορ στις καθημερινές σας συζητήσεις. Χρειάζεται να χρησιμοποιήσεις την αίσθηση του χιούμορ που έχεις και να προσπαθήσεις να την διοχετεύσεις στην επικοινωνία σου με τον αγαπημένο σου. Το χιούμορ ηρεμεί τις εντάσεις και βοηθάει να δούμε τα πράγματα με άλλο μάτι. Η παιχνιδιάρικη διάθεση μας θυμίζει ότι ακόμη και ως ενήλικες έχουμε μια πλευρά που της αρέσει να διασκεδάζει και να ξεφεύγει από τη σοβαρότητα της δουλειάς και των απαιτήσεων που έχουν από εμάς.
Η επικοινωνία είναι κάτι παραπάνω από το να μιλάς
Για να επικοινωνήσεις καλύτερα στη σχέση σου, δε χρειάζεται μόνο να μιλάς. Μπορείς να επικοινωνήσεις και με άλλους τρόπους –μέσα από τις πράξεις σου και, στις μέρες μας, ηλεκτρονικά (μέσω email, Facebook, blogs, Twitter, μηνύματα στο τηλέφωνο). Πολύ συχνά τα ζευγάρια επικεντρώνονται μόνο στο θέμα της συζήτησης, αλλά και οι πράξεις μας παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Διατηρώντας επαφή όλη την ημέρα ή την εβδομάδα με κάποιο ηλεκτρονικό μέσο υπενθυμίζει στον άλλο ότι τον σκέφτεσαι και ότι είναι σημαντικός στη ζωή σου.
Κάποια ζευγάρια θεωρούν επίσης πιο εύκολο να συζητήσουν κάποια θέματα που περιλαμβάνουν και συναισθήματα μέσω μηνυμάτων παρά τετ-α-τετ. Αυτό θα πρέπει να το σκέφτεσαι αν κάθε φορά που προσπαθείς να μιλήσεις για κάποιο θέμα με τον αγαπημένο σου, καταλήγει σε καυγά. Το να στείλεις email ή γραπτό μήνυμα μπορεί να είναι ένας καλύτερος τρόπος επικοινωνίας για τέτοια θέματα.
Κανένας δεν μπορεί να έχει τέλεια επικοινωνία κάθε φορά. Μπορείς, όμως, να προσπαθήσεις να γίνεις καλύτερη δοκιμάζοντας κάποια από τα παραπάνω tips. Μπορεί να μην έχουν όλα το ίδιο αποτέλεσμα ή να μην λειτουργούν κάθε φορά. Η καλύτερη, ωστόσο, επικοινωνία αρχίζει όταν ένα άτομο προσπαθεί να την βελτιώσει. Αυτό συνήθως ενθαρρύνει και τον άλλο να προσπαθήσει.