Σύμφωνα με τον Sigmund Freud η πρώτη ζώνη ενδιαφέροντος για το νεογέννητο είναι το στόμα και το αρχικό μέσο ικανοποίησης είναι ο θηλασμός (στοματικό στάδιο). Το στάδιο αυτό τοποθετείται στα πρώτα χρόνια της ζωής του ατόμου, όσο αυτό είναι στενά συνδεδεμένο με την μητρική θηλή.
Στην συνέχεια η μητρική θηλη υποκαθίσταται από την πιπίλα και εμποδίζει τα βρέφη να πιπιλίζουν συχνά τον αντίχειρά τους, που στην ουσία είναι ¨ο φυσικός τρόπος¨ υποκατάστασης της μητρικής θηλης. Συνήθως η πιπίλα χρησιμοποιείται όταν το μωρό είναι 2-3 μηνών.
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Το βασικό πλεονέκτημα για τους γονείς είναι ότι με το πιπίλισμα τα μωρά ηρεμούν, μπορούν να κοιμηθούν και ενίοτε ανακουφίζονται από διάφορους πόνους.
Θα πρέπει όμως οι γονείς να γνωρίζουν ότι η παρατεταμένη χρήση της πιπίλας προκαλεί προβλήματα στην ανάπτυξη του παιδιού. Ένα παιδί που δεν σταμάτησε έγκαιρα την χρήση της συνηθίζει να έχει
- ανοιχτό στόμα κάτι που οδηγεί σε μόνιμη σιελόρροια,
- αυξημένες ωτίτιδες,
- αλλοιώσεις στις διαστάσεις των οστών και των μυών του προσώπου,
- στομαχικές και άλλες λοιμώξεις,
- πολύ σοβαρά οδοντικά προβλήματα,
- καθώς και προβλήματα ομιλίας.
Μέχρι ποια ηλικία επιτρέπεται;
Σύμφωνα με τους λογοθεραπευτές τα βρέφη δεν πρέπει να κάνουν χρήση της πιπίλας μετά τους 12-18 μήνες. Η ηλικία αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά αποτελεί ορόσημο στην γλωσσική ανάπτυξη και την ανάπτυξη της ομιλίας. Όταν το παιδί εξακολουθεί την χρήση μετά το 3ο έτος, τότε εμφανίζονται τα προβλήματα στην ανάπτυξη του. Τα περισσότερα παιδιά σταματούν να την χρησιμοποιούν πριν από τα 3 τους χρόνια, ενώ μόνο το 1% των παιδιών συνεχίζει αυτή την συνήθεια μέχρι την ηλικία των πέντε ετών.
Ο ρόλος του λογοθεραπευτή!
Όπως αναφέραμε παραπάνω η παρατεταμένη χρήση της πιπίλας προκαλεί διαταραχές στον λόγο, κατάποση κλπ. Ο Λογοθεραπευτής είναι υπεύθυνος για την στοματοπροσωπική μυολειτουργική αποκατάσταση και την επαναφορά της στοματικής κοιλότητας και των λειτουργιών της σε φυσιολογικό επίπεδο. Σε περίπτωση που υπάρχουν οδοντικά προβλήματα πρέπει πρωτίστως να εξεταστεί από έναν ορθοδοντικό και αν κριθεί απαραίτητο να γίνει η κατάλληλη θεραπεία.
Πως να κόψει την πιπίλα; Μερικές ιδέες για τους γονείς!
Όταν έρθει η ώρα να αποκόψετε το παιδί σας από το πιπίλισμα κάντε το σταδιακά!
1) Εντάξτε διασκεδαστικές δραστηριότητες στο πρόγραμμά του, ώστε να μην χαλαρώνει/ βαριέται για να την αναζητά.
2) Μειώστε σταδιακά τον χρόνο χρήσης της. (συνήθως να την επιτρέπεται στον ύπνο ή όταν είναι άρρωστο)
3) Βοηθήστε το παιδί σας να μάθει να ελέγχει τις απογοητεύσεις του, εξηγώντας του με λόγια για το πρόβλημα που κάθε φορά προκύπτει. Αφήστε το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματα του, αν είναι αναστατωμένο ή θυμωμένο, δώστε του ιδιαίτερη προσοχή και αγκαλιές για να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
4) Αφήστε το παιδί σας να λάβει σημαντικό μέρος στην διακοπή αυτής της διαδικασίας! Δώστε του επιλογές! Ενθαρρύνετε τον κάθε φορά που δεν την αποζητά και επιβραβεύστε την προσπάθειά του.
5) Ξεκινήστε ένα γράφημα ανταμοιβής για την πρόοδο του παιδιού σας. (π.χ. πίνακα με φατσούλες)
6) Μην χρησιμοποιείται ποτέ την τιμωρία για να αναγκάσετε το παιδί σας να την σταματήσει.
Τελειώνοντας συμπεραίνουμε ότι οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν πότε θα πρέπει να διακόψουν την πιπίλα από το παιδί τους, και αν αυτό δεν γίνει θα πρέπει να ζητήσουν την βοήθεια από κάποιον ειδικό. Οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν σε λογοθεραπευτή (εξαρτάται και από την ηλικία του παιδιού) και σε ορθοδοντικό.
Γράφει η Ιωάννα Μάινου
Λογοθεραπεύτρια
Σκύδρα
e-mail: ioannamainou@gmail.com